چکیده:
برزخ، هم معبر انسان هایی است که مسیر قرب الهی و کمال را پیموده، به سعادت نائل می گردند و هم معبر آنانی است که از بندگی خدا روی برتافته، راه گنه کاری و زشت کاری را در پیش گرفته و دچار کیفر الهی می شوند. زیرا انسان مسافر است، تا به دارالقرار برسد، دارالقرار قیامت کبراست، برزخ آرامگاه نیست، برزخ یک معبری است مثل دنیا که انسان پس از پشت سر گذاشتن ان به آرامگاهش که همان قیامت کبراست می رسد.
این پژوهش عهده دار بیان ویژگی های بهشت و جهنم برزخی از دیدگاه آیت الله جوادی آملی می باشد. از برجسته ترین نتایج پژوهش حاضر این است که سطح عذاب در عالم برزخ نسبت به آخرت از شدت کمتری برخوردار است و نعمت و عذاب برزخی در یک دسته بندی منظم قرار دارد.
نتیجه پژوهش:
به طور معمول انسانها می پندارند که مرگ عامل انتقال به عالمی ظلمانی و بسیار تاریک است، عالمی که همه چیز با آن پایان می گیرد و خاتمه همه آرزوها و تلاش ها و کوشش های انسان است؛ با این حال جای تعجب نیست که از بیم مرگ برخورد بلرزند و اندیشه آن شهد شیرین زندگانی را در کام شان تلخ تر از زهر کند، و مرگ در چنین پنداری محروم شدن انسان را رقم می زند.
اگر مرگ پایان همه چیز باشد زندگی این جهان، که مجموعه ای از کارهایی است که در ظاهر شباهت به هم می دهد ولی می تواند در حقیقت با هم بسیار متفاوت باشد، نمی توان به عنوان “هدف والا” روح انسانی را سیراب کند. گرچه نام مرگ برای بسیاری هول انگیز و وحشتناک است ولی در جهان بینی اسلامی این موضوع چهره دیگری دارد. بدین ترتیب برای رسیدن به بینشی صحیح نسبت به مسأله مرگ و عوالم پس از مرگ مراجعه به آیات قرآن و روایات معصومان (ع) ضروری می باشد. از نگاه قرآن کریم مرگ انتقال روح و نفس از عالم طبیعت به عالمی دیگر و بازگشت آن به سوی خداوند است.
انسان بعد از مرگ از عالم برزخ که واسطه بین دنیا و قیامت است، با مرگ آغاز و با پرپایی رستاخیز پایان می پذیرد، گذر می کند و در بهشت برزخی و یا جهنم برزخی اقامت می کند. عالم برزخ به منزله ی اتمام حجت خدا بر بندگان است؛ که از یک طرف وضع حال آخرتشان را در دنیا به چه شکل ترسیم و تثبیت نماید و از طرف دیگر به هر شکل که آرزوی بازگشت به دنیا را داشته باشند این وضعیت خود را نمی توانند تغییر دهند.
عالم برزخ از طرفی با دنیا و از طرف دیگر با قیامت کبری بسیار متفاوت است. سطح نعمت و عذاب در عالم برزخ نسبت به عالم آخرت پایین تر است و این نعمات و عذاب ها در عالم برزخ و آخرت بازتاب اعمال ما در این دنیا است و تحیات و درود و همچنین ضرب و خشم. فرشتگان در عالم برزخ پس از مرگ تا ورود به قیامت کبری ادامه دارد و این حاصل عمل هر شخصی است. انسان در برزخ حیات ذاتی دارد زیرا وی در برزخ با وجود مثالی حضور می یابد.
نگارنده:سمیه پوروند1398(طلبه حوزه الهیه ساوه)